نماز و جامعه

نماز ستون دین و یکی ازمهترین دستورات خداوند بزرگ است ، در ماز راز و زمزهای عجبیبی هفه است.

زیباترین وسیله ارتباط با خداوند و راه رسیدن به کمال و رستگاری نماز است. تحقیقات زیادی در مورد نماز و اهمیت آن در جامعه آمده است که یکی از مهمتری آها تاثیرات اجتماعی میباشد.شاید یکی از تاثیرات مهم و اساسی آن ایجاد نظم و اضباط در جامعه و بی افراد باشد.با حضور نظم است که زدگی افراد در جامعه شکل گرفته و ادامه پیدا میکند.احاکم دین مقدس ما اسلام نیز بر این اصل مهم تاکید زیادی کرده است که یکی از آنها نماز است .

نماز باعث نظم و ترتیب در روح و روان انسان میشود و پایداری آنرا امکان پذیر میکند. هر مسلمان پج بار در طول روز در زمان معین به اقامه نماز با نظم و ترتیب میپردازد. تشکیل صفوف منظم نماز و ایجاد صفوف منظم نماز و هماهنگی و رعایت مراحل مشخص در نماز از نمونه های از رعایت ظم و ترتیب است. اهمیت نماز اول وقت بسیار زیاد سفارش شده است و برای آن ارزش زیادی بیان شده است.

 ا مير مومنا ن حضرت علی (ع ) می فرمايد: 

        « ا نسا ن با ا يما ن بايد شبانه روز خود را به سه قسم تقسيم کند زمانی برای   نيا يش وعبادت ، زمانی برای تامين هزينه های زندگی و زمانی را برای  واداشتن نفس به لذت هايی که حلا ل و ما يه ی زيبا يی ا ست.»( نهج البلاغه )

نماز جماعت باعث همدلی و نزدیک شدن دلها میشود. وقتی مسلمانان در صفوف مظم نماز هستند ،یکدیگر را میشاسد ، باهم آشنا شده و انس و دوستی و محبت بین ایشان حاصل میشود. وقتی مسلمانان بدون توجه به رنگ ونژاد در صفوف نماز قرار میگرند  و هدف مشترکی دارند اطمینان دارد خداوند به آنها برکت و خیر خواهد داد و با آنان همراه خواهد شد.

در قرآن کريم در سوره ی توبه می فرما ید:

       « فَاِ ن تا بُوا و اَ قا مُوا الصَّلوة وَا تَوُا الزَّکوةَ فَاِ خوانُکُم فِی الدّينِ »

که میفرماید که اقا مه ی نما ز به برا دری مسلما نان می انجا مد زيرا با نما ز ا ست که مسلما نان معا نی مشترک فرا وا نی پيدا می کنند.

در  نماز در مقابل خداوند به رکوع و سجود رفته و اعلام میکیم از او تبعیت میکنیم. و ا ما م صا دق ( ع ) می فرما يد: 

  « کسی که دين خدا را بزرگ دارد ، حق برا درا ن دينی ا ش را بزرگ می دارد و آ ن که دين خود را سبک می شمارد برادرا ن خود را خوا ر می دا رد.

برخی از  نماز ها مثل نماز جمعه را فقط با جماعت میتوان خواند . در سوره بقره میفرماید                     « با مردم سخن نيک بگوييد و نما ز را بپا داريد.» 

در روا يا ت آ مده ا ست اگر بين دو مسلمان کدورت پيش آ يد و با هم قهر کنند ورابطه عا طفی و ا نسا نی آ نها قطع گردد نماز آنها اشکا ل دارد.در اين آيات و حديث ، داشتن رابطه ی خوب با مردم در کنار نماز  ، نشا نه ی مومنا ن و شيعيا ن ذکر گرديده است و نما ز ، مردمداری ، مهربا نی وهمدردی با مردم ، مکمل يکديگر معرفی شده اند.

یکی دیگر از عوامل کترل اجتماع است که هر جامعه برای رسید به هنجارهایش به یک سری قوانین نیازمد است. 

در جا معه ی دينی ودر بين ديندارا ن نيز مکانيزم های وجود دارد که ا فرا د را ا زهنجار شکنی ، قانون گريزی ، کجروی و فسق و فجور باز می دارد. يکی از اين راهها نماز است و نماز ياد خداست « اَ قِمِ الصَّلوةَ لِذِکری » وکسی که به ياد خدا ست گرد معصيت وگناه نمی رود. نما زگزارعالم را محضر خدا می داند و خداوند را هميشه شاهد و ناظر بر اعمال خود می داند وا طمينا ن داردکه پس ا زمرگ با يد پاسخگوی تمام اعما ل خوب وبد خود( ولو کوچک به ا ندازه ی دانه ی خردل ) با شد.

یکی دیگر از بهتری تایج نماز امید دهی به فرد در زندگی میباشد. زیرا بدی ها را ترک و به سمت خوبی ها خواهد رفت . در قرآن کریم آماده است:    « کسا نی که کتا ب خدا را تلا وت می کنند ونما ز را بپا دا شته و ا ز آ نچه به آ نا ن روزی داده ايم ، در نها ن و آ شکار انفا ق می کنند به تجارتی امید بسته اند که هرگز تباه نخواهد  شد.»( سوره ي فاطر)

اگر از جنبه دیگری بررسی شود شاید یکی از تاثیرات مهم آرامش و امیت باشد؛ولی اعتماد و عزت نفس  این افراد به خاطر ایمانی که دارند به تدریج بیشتر خواهد شد و مسلمان به واسطه ارتباط به خداود به سعادت خواهد رسید.

. اما م صادق ( ع ) می فرماید:   « سلام دادن در آ خر هر نماز ، موجب امنیت و امان دردنیا و آخرت ا ست.»(راشدی ، 1381)

بررسی آیات قرآن مجید و احادیث نشان میدهد در فرهنگ اسلامی نماز و ازدواج هردو بنایی محبوب و آرامش دهنده هستد.

نماز همیچنین میتواند باعث عدم سقوط افراد و  جامعه میگردد. اگر مومن تصمیم به گناه داشته باشد و  و ترک نماز به منزله داخل شدن به کفر است.

    ترک نما ز  به ويژه نماز جمعه و جماعت باعث دوری ا ز مسلما نا ن وتفرقه و پراکندگی می شود وتفرقه می تواند به سقوط وا نحطاط بينجا مد. پيا مبر ا کرم (ص) می فر ما يد:

          «  وبدا نيد که به تحقيق خدای ، تعالی ، نما ز جمعه را در همين جا که ايستاده دام  ودر همين روز و در همين ماه و از همين سال تا روز قيامت بر شما فرض کرده  ا ست. پس هرکه آ ن را در حيا ت يا د ر مما ت من از روی ا ستخفا ف يا ا نکار آ ن را ترک کند، خدا پر يشانی و پراکندگی اش را فرا هم آ ورد و در کا رش  بر کت ننهد.

خداوند همچنین یکی از راههای مبارزه با مشکلات را پناه بردن به نماز میداند و میفرماید (از صبر و ماز کمک بگیرید)

   نما ز ا نسا ن را متوجه خدا و قدر ت لا يزا ل وی می کند که هيچ قدرتی برتر ا زا و نيست و هر چه اراده کند و بخواهد هما ن می شود. نما ز گزار وقتی به خدا فکر می کند که مشيت همه ی ا مور در دست توا نمند ا و می با شد و خا لق همه ی مخلو قا ت ا ست و از نيا ز و خوا سته ی تما م مو جو دا ت آگاهی دارد و به همه ی ا نسا نها لطف و عنايت دار د.

در نتیجه میتوان گفت نورایت تحولی عمیق در فرد و اجتماع ایجاد میکند و باعث شادی و نشاط در همگان میگردد و هدف ایجاد یک جامعه آرمانی که مبارزه با بی عدالتی و جهل و نادانی است.تاثیر نماز به طور عمیق باعث عدالت محوری، قاومداری و پرهیز از گناه میباشد که هیچگاه احطاط و تجزیه نخواهد شد.